HAYVAN ÇİFTLİĞİ-GEORGE ORWELL

Kitap Künyesi

Adı:Hayvan Çiftliği
Orijinal Adı:Animal Farm

Yazarı:George Orwell
Çevirmen:Celal Üster

Yayınevi:Can Yayınları

Sayfa:143

Beylik Çiftliği Bay Jones'un sahibi olduğu içinde bir sürü hayvanı barındıran güzel bir çiftliktir.
  Beylik Çiftliği'nin hayvanlarının sevip saydığı ödüllü domuz Koca Reis bir gece çiftliği toplar.  Hayvanlara gördüğü bir rüya üzerinden İngiltere'nin bu güzel topraklarında artık hayvanların insan egemenliğinden uzak bir şekilde özgürce yaşaması gerektiğine dair uzun bir söylev verir. Hatta söylev sonundan daha önceleri bildiği ama zamanın unutturduğu rüyasında kendisine tekrar hasıl olan İngiltere'nin Hayvanları şarkısı bütün hayvanların az çok ezberlemesini sağlar.

"İnsanlar ;emeğimizle ürettiklerimizin neredeyse tümünü bizden çalıyorlar. İşte ,yoldaşlar, tüm sorunlarımızın yanıtı burada.Tek bir sözcükte özetlenebilir:İnsan.: Tek gerçek düşmanımız İnsan'dır.İnsan'ı ortadan kaldırın,açlığın ve köle gibi çalışmanın temelindeki neden de sonsuza kadar silinecektir yeryüzünden." 
Aradan bir kaç gün geçer ve Koca Reis vefat eder.Ama fikirleri köpeğinden atına,tavuğundan eşeğine,domuzundan koyununa kadar pek çok hayvana işler. Bir gün olaylar patlak verir ve ayaklanma çıkar. Çiftlikteki bütün insanları hayvanlar kapı dışarı eder. Tabi ki insanlar gidince çiftliğin işlerini düzene koymak en akıllı hayvanlar olan domuzlar kalır. Snowball ve Napoleon  bir nevi liderliği üstlerine alırken,ağzı iyi laf yapan Squealer hayvanları rahatlatmaktadır. İnsanları gönderdikten sonra domuzların  yaptığı  ilk işler çiftliğin adını Hayvan Çiftliği olarak değiştirmek ve 7 Emir yasasını hazırlamak oldu.

Gelelim 7 Emir'e...
1.İki ayak üzerinde yürüyen herkesi düşman bileceksin.
2.Dört ayak üzerinde yürüyen ya da kanatları olan herkesi dost bileceksin.
3.Hiçbir hayvan giysi giymeyecek.
4.Hiçbir hayvan yatakta yatmayacak.
5.Hiçbir hayvan içki içmeyecek.
6.Hiçbir hayvan başka  bir hayvanı öldürmeyecek.
7.Bütün hayvanlar eşittir.

7 Emir yasası Koca Reis'in söylevindeki "insanlara benzemeyin"  kısmının yasalaştırılmış halidir.
"Şunu unutmayın ki,İnsan'a karşı savaşırken sonunda ona benzememeliyiz. Onu alt ettiğiniz zaman bile,onun kötü alışkanlıklarını benimsemeye kalkmayın."

İnsanları gönderdikten sonra hayvanlar tam gaz çalışmaya başlarlar ve domuzların liderliğinde çiftliğin çevrilmesini sağlarlar. Oldukça fazla çalışmaktadırlar ama bir o kadar da mutludurlar. Özgürlerdir çünkü.

"En azından artık doymak nedir bilmeyen beş insanı beslemekten kurtulmuşlardı;yalnızca kendilerini besliyor olmanın keyfi o kadar büyüktü ki,çektikleri güçlüklere seve seve katlanıyorlardı."

Birazda çiftlik hayvanları tanıtalım kısaca Benjamin çiftliğin en huysuz hayvanı,yaşlı bir eşek,her şeyin farkında olan ama ağzından değişimlere karşı tak kelime çıkmayan bir karakter.
Boxer çok güçlü bir at. Daima  liderler için canla başla çalışıyor. Onu erken kaldırması için tavuklarla anlaşacak kadar çalışkan.Moses işten kaçına daima dedikodu yayan bir kuzgun.Mollie ayaklanmaya negatif tutum sergileyen tek hayvan kuşkusuz o insanları arayan bir hayvan

"Benjamin'e göre,açlık zorluk ve hayal kırıklığı hayatın değişmez yasalarıydı."

Çiftlik yaşamındaki en büyük sorunlardan biri Jones'un çiftliği almak üzere taarruza geçeceğinden emin olmalarıydı. Bunun için tedirgin olsalar da hazırlıklarını yapmaktalar. Ama tek sorun bu değil ilerde anlayacaklar ki insanların emrinde çalışmaktan kurtulmuş olsalar da artık domuzların emrinde çalışıyorlardır.

"Kendisinin gözünde canlandırdığı gelecekte,hayvanların açlık ve kırbaçtan kurtuldukları,herkesin eşit olduğu,herkesin kendi gücüne göre çalıştığı ve Koca Reis'in konuştuğu gece yolunu şaşırmış ördek yavrularına kucak açtığı gibi güçlülerin zayıfları koruduğu bir toplum vardı."

Gelelim yorumuma George Orwell ile 1984 romanı ile tanışmıştım ve en sevdiğim yazarlar listesine girmişti. Bu kitabını da çok sevdim ve umuyorum ki diğer kitaplarını da okuyacağım.
Hayvan Çiftliği dönemin Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ni ve Stalin'i eleştirmek amacıyla yazıldığı söyleniyor ki  yazar bir bölümü Stalin ile ilgili bir bilgi alınca değiştiriyor.
Kitabı  okurken  Orwell'in bir nevi "yastık değiştirme ile baht değişmez" mesajı verdiğini hissettim. Hayvanlar daima özgürlük için insanları şutluyorlar lakin zeki domuzlar onlara "liderlik" yaparken,insanların dönemindekinden daha zorlu günler yaşıyorlar. (Eğer Celal Üster önsözünü okursanız orada Halide Edip Adıvar'ın önsüzüne de değiniyor ve bu önsöz az çok yukarıdaki kapıya çıkıyor.) Özetle Orwell eleştirirken ayrımcılık yapmamış oldukça  objektif yazmış bu romanı.Aşağı tükürsem sakal yukarı tükürsem bıyık misali kimi devirsem ya onun gibisi ya da ondan kötüsü geçiyor başa.
Kitabın dili oldukça sade kendisi bir o kadar akıcı. Önsözle birlikte (ki Celal Üster önsözü kitap bittikten sonra okumanız tavsiye edilir.) 158 sayfa ben her ne kadar biterememiş olsam pek çok okuyucu bir oturuşta kitabı bitirip Orwell'a hayran kalabilir. Bence bekletmeden okunması gereken nadide eserlerden.

1984-Hayvan Çiftliği mini spoiler...
Bu arada 1984 romanı romanından önce yazılan Hayvan Çiftliği yer yer göz kırpmış.Bir kaç örnek vereyim:bir günah keçisi bulup halka benimsetmek,halkın aklını karıştırıp geçmişi sil baştan yazmak,yargısız infazlar ve bu infazlarda yapılan itiraflar.